Het fenomeen Dani DaOrtiz
Ik weet niet hoe het met u gesteld is, maar ik heb een paar keer bij een paar dealers via internet een paar trucs besteld en – ik weet niet hoe dit kan of komt – maar sindsdien krijg ik van een groot aantal mij voorheen totaal onbekende andere dealers allerlei aanbiedingen. Dat zal wel iets met een algoritme te maken hebben, maar verklaren kan ik het toch niet echt.
Als ik dezelfde dag nog bestel krijg ik 25 % korting of meer en als ik voor meer dan $ 100 bestel dan zijn de verzendkosten gratis of ik krijg er gratis een DVD bij met maar liefst 100 trucs!
Nieuw, verbeterd, uniek, het beste wat ik ooit, zelfs ‘David Blaine was verbaasd’ etc.
Keer op keer blijkt dat het veelal niet meer is dan een kleine verandering (in de advertentie of E-mail: “verbetering!!!” geheten) betreft van een reeds lang bestaand effect. Rechtentechnisch een schimmig gebied, maar dit terzijde. De overtreffende trap is gemeengoed geworden en daarmee niet meer echt onderscheidend want dan heb je nog maar “één trap” tot je beschikking.
Lang geleden beschreef ik ooit een persoonlijke ervaring in een column. Juan Tamariz die in the afterparty op het congres in Haarlem niet meer te stoppen was en de sterren van de hemel goochelde.
In FISM Den Haag (2003) stond er een kleine – tot dan toe vrijwel totaal onbekende – Latijns Amerikaan in de lobby te goochelen en iedereen stopte gewoon (na een top concours). Dat was Armando Lucero waar tot dan toe maar heel weinig mensen ooit iets van vernomen hadden. “Out of the blue” zeggen onze Engels sprekende vrienden in zo’n geval. Een donderslag bij heldere hemel. Zoiets (en zo’n ervaring) hadden al een tijdje niet gezien (of ondergaan). Uiteraard werd hij ter plekke ook alvast geboekt voor FISM Stockholm drie jaar later.
Sinds een aantal jaren maken The Fat Brothers furore. Dit trio bestaat uit: Michel Angel Gea, Christian Engblom en Dani DaOrtiz. Ik ken het werk van Michel Angel en Christian niet echt goed, maar was zeer onder de indruk van Dani DaOrtiz. Onlangs schaftte ik daarom ReLoaded, de DVD set van hem, aan en: “wow!”. Het is duidelijk zichtbaar dat hij uit de Spaanse School komt en dat Ascanio en Tamariz voor hem grote voorbeelden en leermeesters zijn geweest. Hij is daar echter niet gestopt en heeft aan hun principes en technieken zelf heel veel toegevoegd. Het meest was ik nog onder de indruk van zijn geweldige inzicht in de menselijke psyche en hoe hij daar maximaal op inspeelt (denk in dit verband aan verbal control). Je ziet hem een onmogelijk effect doen en als je het zou na vertellen dan wordt het bijkans nog onmogelijker. Als je de verklaring terugziet dan ben je zelf verbaasd dat je je zo eenvoudig (psychologisch) om de tuin hebt laten leiden. En de meesten van ons zijn goocheltechnisch toch inmiddels heus wel droog achter de oren.
Helaas en uiteraard zijn deze effecten niet eenvoudig 1,2,3 na te doen, geen plug & play, maar wel een geweldige cursus in de psychologie achter het goochelen, waar een ieder op andere goochelfronten zijn of haar voordeel mee kan doen, want de principes zijn wel universeel van toepassing.
Dani vertoont een effect en je denkt: dat bestaat niet, dat kan niet! Daarna volgt de uitleg tot in detail. Het gevaar is dan dat je denkt: “oh, een gelegd spel kaarten (memorized deck)”. En daarna zijn we al weer heel snel vergeten welke impact dit effect oorspronkelijk op ons had toen we het voor het eerst zagen.
We zouden echter beter moeten weten, want 20, 30 of 40 jaar geleden bestelden we via de post “de miraculeuze doekverdwijning” en kwam de postbode enkele dagen later met een pakje waarin een stuk hoedenelastiek, een veiligheidspeld en een zgn. zwart ei zat. Wat een deceptie, maar wat een mooie illusie!
De DVD set van 4 is goed voor ruim 10 uur magie en ik heb nog lang niet alles kunnen kijken, laat staan proberen in te studeren. Dani DaOrtiz: wat een grootmeester en wat een genie!
Gandalf