Griezelen

Sex, spanning en sensatie! Daarmee wordt al eeuwenlang de aandacht van het publiek getrokken. Laat ik me tot de spanning en sensatie beperken dit keer, over sex misschien een andere keer meer. Houdini, niet zozeer de beste illusionist ter wereld, maar wel de beste marketeer van illusies, besefte als geen ander de aantrekkingskracht van risicovolle stunts. Zijn stunts zijn genoegzaam bekend, dus die hoef ik hier niet te herhalen. David Blaine heeft met een aantal van zijn illusies Houdini nagevolgd. Hans Moretti is een andere naam die mij voor de geest komt in dit verband en – al weer wat langer geleden – Chung Ling Soo (William E. Robinson) die een fout maakte bij het verwisselen van een zgn. scherpe patroon voor een losse flodder en aldus op het toneel – “in het harnas”- stierf door de kogel.

Zelf ben ik altijd een beetje ongemakkelijk bij dit soort stunts en dat komt doordat de artiest je graag in de waan laat dat het wel eens een keertje fout zou kunnen gaan. Tijdens het FISM in Rimini zag ik in één van de gala’s Aaron Crow, een Belgische illusionist die als een volleerde Wilhelm Tell met een pijl afgeschoten door een boog een appel op het hoofd van een toeschouwer wist te doorboren. Zijn act was ook te zien op Brittain’s Got Talent en nu eenvoudig te Googlen of via YouTube terug te zien. Wel een geweldig spektakel en een indrukwekkende showman.

Omdat mijn vrienden, familie en kennissen weten dat ik erg van goochelen houd, sturen ze mij regelmatig Youtube links door met filmpjes van goochelaars op TV. Recent was daar een clip van een Poolse “mentalist” bij die drie papieren zakken op tafel had staan met onder één daarvan een spijker. Hij nam vol bravour de hand van de presentatrice en sloeg die hard neer op één van de zakken. Helaas zat daar net de spijker onder….. Eerder stuurde iemand mij een link van een Oost Europese illusionist die bedacht had dat hij zijn vrouw niet alleen in tweeën kon zagen, maar ook haar hoofd er nog wel af kon zagen, voor extra effect. Volgens de overlevering ging dit helaas mis met een onthoofding tot gevolg, althans dat zouden wij moeten geloven. Misschien was het slechts een misplaatste publiciteitsstunt, maar ook dan getuigt het van weinig goede smaak.

Onlangs heeft zich het eerste dodelijke ongeval met een zelf-rijdende auto voorgedaan. Al weer enige tijd terug was de stunt waarbij de illusionist (of mentalist?) geblinddoekt door een stad rond reed erg populair. Omdat dit wel eens verkeerd af zou kunnen lopen, vond iedereen dat altijd erg spannend en de pers schreef er graag en vaak over, wat precies het beoogde effect: gratis publiciteit en reclame, opleverde.

Enige tijd geleden vertoonde iemand bij ons op de goochelclub een interessant effect met een viertal tackers, dat zijn een soort nietpistolen met behoorlijk zware nietjes er in. De toeschouwer koos er vrijelijk drie en tot driemaal toe zette hij de tacker op de hand van de toeschouwer, waarmee hij aantoonde dat zij net de drie ongeladen nietpistolen uitgekozen had. Uiteraard was het vierde wel geladen en schoot hij daarmee een nietje in een plank. Spannend! Maar,… wil je wel het risico lopen dat het een keer misgaat? De toeschouwer kan dan direct door naar de spoedeisende hulp om operatief een nietje uit haar hand te laten verwijderen. Er zal maar een keer een nietje in één van deze pistolen achterblijven!

Ik begrijp dat de menselijke zucht naar sensatie universeel en van alle tijden is. Om in de menselijke basis-behoefte van huiveren en griezelen te voorzien, is er zelfs een apart filmgenre ontstaan. The Texas Chain Saw Massacre e.a.

Zelf vertoon ik wat minder riskante effecten en – heel soms – gaat daar ook wel eens wat mis. Gelukkig heb ik dan meestal een “out” en kom ik er meestal wel mee weg. In ieder geval kan ik mijn kunsten vertonen zonder dat er noodzakelijkerwijs een dokter in de zaal hoeft te zitten. Dat is mijn bewuste keuze en dat wil ik graag zo houden. Wat ieder ander doet, dat moet hij/zij voor zich weten. Van mij mogen ze kogels gaan vangen maar breng daarbij liever geen hulpvaardige vrijwilligers in gevaar.

Zoals de beschreven voorvallen uit het verleden aantonen kan er altijd iets misgaan. Amusement slaat dan om in een tragedie en daarmee wordt de goochelkunst allesbehalve een dienst bewezen. En ook al gaat het wel goed, moeten we ons dan niet afvragen of we de goochelkunst daarmee in de categorie “kermisstunts” plaatsen, naast de degenslikkers, vuurvreters en fakirs in plaats van deze echt tot kunst (trachten) te verheffen.

Gandalf