Smaakmakers in de goochelwereld.
Ik ben in de wereld van de magie verschillende goochelaars tegengekomen die op de een of andere manier opvielen. Dat kon zijn op het gebied van presentatie, techniek, persoonlijkheid of vernieuwing. Ze behoorden in de goochelwereld tot de top. Flip Hallema (artiestennaam Fl!p) behoorde tot de buitencategorie. Hij was een creatief goochelaar, uitvinder, historicus van de goochelwereld, veelvuldig nationaal en internationaal prijswinnaar, schrijver en inspirator. Maar ook bestuurlijk heeft hij zijn steentje bijgedragen als president van de NMU.
Flip’s vader was architect en hij verraste hem op zijn negende verjaardag door een goochelvoorstelling te geven met klassiekers als ‘de dobbelsteenkast’, ‘de rijstschalen’ en ‘de biljartballentruc’. Hierdoor werd de belangstelling voor het goochelen gewekt bij Flip. Zijn vader bracht hem in contact met een oudere goochelaar, die veel goochelboeken bezat. Met behulp van een woordenboek bestudeerde hij die boeken.
Op twaalfjarige leeftijd begon Flip al zijn eerste trucs te ontwikkelen en dat heeft hij zijn hele leven gedaan. Na de kunstacademie werkte hij als grafisch- en industrieel ontwerper. Dat kun je terugzien bij zijn trucs en acts, want het is allemaal stijlvol ontworpen.
In 1969 las ik in goocheltijdschrift Triks een verslag van het nationaal goochelcongres in Eindhoven. Daarin stond dat Flip een nummer had met licht frans getinte goochelvondsten, waarmee hij menigeen voor een raadsel stelde. Bij het artikel stond een foto waarop hij op een dwarsfluit speelt. Deze fluit liet hij verdwijnen met een naar hem vernoemde greep: de Flipstick-move. Dat is een greep waarmee je lange voorwerpen zoals goochelstokken kunt laten verdwijnen en verschijnen en staat vermeld in de Tarbell Course of Magic.
Flip veranderde zijn oorspronkelijke nummer in een ‘duplo magic act’’. Met dit nummer deed hij in 1970 mee met het wereldkampioenschap in Amsterdam. Hij scoorde een hoog aantal punten met deze act, maar won geen prijs. Buiten het gebouw stond Fred Kaps, die Flip’s nummer had gezien. Hij stak zijn duim naar hem op en voor Flip was dat al een grote prijs.
In 1972 besloot Flip na een tournee van enige maanden in de VS om beroepsgoochelaar te worden. In de jaren tachtig woonde hij enige tijd in Barcelona. Hij runde daar een aantal jaren een oud goochelwinkeltje. Hij was een betere goochelaar dan zakenman en ging in 1990 terug naar Nederland. Daar pakte hij de draad weer op als goochelaar.
In 2005 verscheen er een uitgebreide zesdelige dvd-serie van hem: The very best of FL!P. Bij het zien hiervan blijkt hoe veelzijdig Flip is.
Ik heb hem een keer gevraagd om een lezing te geven bij de Magische Ring Friesland. Dat wilde hij graag doen. Dat werd een heel boeiende- en leerzame avond. Hij maakte veel indruk op iedereen met zijn kennis en kunde.
In 2006 kreeg Flip de Gouden Speld van de NMU uitgereikt voor zijn bijzondere verdiensten voor de Nederlandse goochelkunst.
Michel van Zeist maakte een boek over Fred Kaps. Hierin staat een hoofdstuk over Flip. Het is een bijzonder hoofdstuk van maar liefst veertien bladzijden. Heel mooi te lezen dat Flip veel bij Fred Kaps thuis is geweest en ook met hem gewerkt heeft.
Foto Flip Ben Kleyn
Er zijn veel goochelbladen die een heel nummer gewijd hebben aan Flip. In 1971 stelde Triks al een heel nummer samen met trucs van Flip: De Flipparade. Datzelfde deed Magische Welt in 2007 met een prachtige foto van Flip op de voorpagina. In 2017 volgde het Amerikaanse goochelvakblad Genii. Hieruit blijkt dat Flip een hele creatieve goochelaar is die een grote bijdrage heeft geleverd aan de vernieuwing van de goochelkunst.
Minze Dijksma