Wie is er niet groot mee geworden? Ken je die tv-campagne van Calvé Pindakaas met sporthelden als Joop Zoetemelk, Lieke Martens of Esther Vergeer? Vast wel! Hans Kazàn zou die hoofdrol ook zo kunnen spelen. Hans Klok, Victor Mids, Ronald Moray maar ook ik zijn niet alleen groot geworden met Hans Kazàn maar hebben ons ook door hem laten inspireren.
…door Marcel Verbakel

Ik stelde Hans de eerste vraag voor dit interview op de NMU Fred Kapsdag in oktober 2021. Hij kreeg toen niet alleen de Fred Kaps Ring maar ook de NMU Gouden Speld. Na een aantal afzeggingen door ziekte, waar Hans gelukkig weer van is hersteld, gaven we het interview een vervolg. Bekijk eerst een deel van het interview even (met dank aan Winfried en Angelique Ballhaus) dan zie je gelijk wat voor creatieve insteek ik nu verzonnen heb. Want creativiteit boven alles of het nu gaat om goochelen of interviewen wat mij betreft.

 

Ik ontmoet Hans opnieuw in het Figi theater-hotel in Zeist, zijn thuis als hij in Nederland is. Op het Ren-Je-Rot decor heb ik drie antwoorden inventief bevestigd; gezondheid, gezondheid en… gezondheid. Een inkoppertje voor Hans want hij geeft gelijk het goede antwoord door de bijpassende vraag te stellen; Hoe gaat het met je?

“Gelukkig weer heel goed. Het was een lange donkere tunnel met weinig licht. We zijn allemaal wel eens misselijk en wat zwak. Maar dit bleef drie weken aanhouden. Ik at weinig tot niets dus van Wendy moest ik naar het ziekenhuis. Aldaar werd ik gebeld door een journalist voor iets heel anders maar Wendy zei dat we bij de dokter zaten en ik hem dus even niet te woord kon staan. Een paar uur later stond mijn bezoek aan het ziekenhuis in tal van media, zo gaat dat. Natuurlijk, publiciteit hebben we nodig in dit vak. Ik ben gewend om ook tegen de media de waarheid te vertellen, maar deze publiciteit had ik liever niet. Ik heb een lange tijd in het ziekenhuis gelegen, mocht eruit, toen er weer in want ik kon geen eten binnenhouden dus je verzwakt gigantisch. Mijn artsen in Spanje en Nederland konden de oorzaak niet vinden. Uiteindelijk bleek het te komen door medicijnen die ik gebruik maar niet goed op elkaar reageerden. Gelukkig werk ik weer. Ik doe optredens, verzorg lezingen bij bedrijven maar merk helaas wel dat de batterij sneller leeg is. Vroeger deed ik twee drie lezingen op een dag, nu is één mooi genoeg.


Links: Promofoto voor lezingen nu, 2022 (foto Bianca van Dijck)
Midden: Promofoto voor shows, 1975
Recxhts: Promofoto voor shows toen

Hans Kazàn is de naam

Op het decor hang ik drie nieuwe bordjes: André van Duin, Martine Bijl en Albert Mol. Welke vraag erbij hoort weet Hans niet. “Het zijn allemaal heel aardige mensen en met Martine en André heb ik veel gewerkt. André is ook wat terugtrokken, net als ik.” De vraag die ik hem dan maar stel: André van Duin heet eigenlijk Marinus Kyvon, jij Hans Mulders. Je verzon een nieuwe naam waar je ouders niet blij mee waren. Hoe kijk je daarop terug? “Het ligt iets genuanceerder dan je nu stelt. Ik was denk ik 14 jaar toen ik goochelde bij de Mephisto Magic Club (MMC) met o.a. Cas Ziekman en later bij de Magische Kring Twente (MKT). Ik woonde in Nijmegen met mijn moeder en zusje. Mijn vader woonde met zijn nieuwe vrouw overal en nergens en daar kwam ik soms in de weekenden. Laat ik het heel voorzichtig zeggen; ik heb geen harmonieuze jeugd gehad en daar veel fijne herinneringen aan. Op een clubavond van de MMC in het Minerva Paviljoen naast het Hilton, inmiddels afgebrand, kreeg ik een paspoortje en moest ik een artiestennaam opgeven. Zo kwam ik op de KA van mijn held Fred Kaps en ZAN van Remo Inzani een totaal onbekende goochelaar uit Italië. Die had ik gehaald uit één van de blaadjes van Mephisto. Zo ontstond de naam Kazàn met een streep je op de A anders zou het ook de roepnaam van een hond kunnen zijn. Ook op de middelbare school bij proefwerken zette ik de naam Hans Kazàn en men accepteerde dat gewoon. Ik was 23 toen ik Wendy, 17 lentes jong, ontmoette. Mijn ouders hadden om onbegrijpelijke redenen van alles aan te merken. Ik dacht verpest je eigen leven, van mijn leven blijf je af. Ik beslis zelf. Een vader en moeder moeten je op weg helpen, klaar maken voor het leven en er zijn. Niet dus! En dan kan ik één ding heel goed en dat klinkt hard; dan doe ik de poort dicht, de sleutel gooi ik weg en die poort gaat nooit maar dan ook nooit meer open. Misschien ben ik daar wat eigenwijs in maar dat is dan maar zo. Ik heb daar geen spijt van. Ik begin mijn eigen gezin zonder alle onprettige gevoelens van mijn jeugd, de last en druk van mijn ouders en familie en heb op een gegeven moment dus officieel mijn naam laten aanpassen.”

Rèè-èèn Je-eee Rot!

Niet het bordje Veronica of Avro maar Tros was het juiste antwoord bij de vraag; hoe het kwam dat ‘Ren-Je-Rot’ de landelijke doorbraak was. “Veel geld hadden Wendy en ik niet in die tijd. We gingen op vakantie bij een oom in Frankrijk en die vertelde mij over een succesvol tv-programma waarin een goochelaar allerlei simpele trucjes uitlegde met allerlei voorwerpen die in huis te vinden zijn zoals elastiekjes en luciferdoosjes. Met dat idee ging ik vervolgens naar Stuif-Es-In bij de Avro maar die hadden geen interesse. De regisseur van Ren-Je-Rot van de Tros wel dus en daar kon ik aan de slag vanaf 1978, 7 jaar lang. Het was een groot succes maar er kwamen veel brieven van kinderen met het verzoek meer uit te leggen want hoe dat in de goocheldozen de trucjes werden beschreven begrepen ze niet. De rest is geschiedenis. Het werd een groot succes. En ik had mijn doel bereikt: landelijke bekendheid door tv.


Links: Ren-je-Rot met presentator Martin Brozius, 1981,(foto: Noord Hollands Archief, collectie Fotopersbureau de Boer)
Rechts: Ren-Je-Rot goochelboek, deel 1

Maar de keerzijde van dit succes wilde ik ook met Hans bespreken, dus stelde hem een vervolgvraag met een lange aanloop. Je werd verafschuwd door vakgenoten, misschien ook wel mensen op je eigen club want je verklapte de geheimen van de goochelkunst. Op de Fred Kaps dag werd volop geapplaudisseerd maar waarschijnlijk ook door collega’s die destijds bedreigd hebben je vrouw iets aan te doen of je huis in de brand te steken. Heb je toen overwogen te stoppen? Hans werd iets emotioneel en schudde gedecideerd: “Nee nooit, ik sta waarvoor ik sta. En wat ik doe, doe ik met 100% overtuiging goed. Ik heb me altijd weinig aangetrokken van andere mensen. Dat klinkt standaard maar het is gewoon zo. Ik weet, ik ben eigenwijs maar als ik denk dat ik iets verkeerds heb gedaan dan zeg ik sorry. Dan ben ik de eerste die dat toegeeft maar ik deed niets verkeerd. Ik leerde kleine kinderen hoe ze met een luciferdoosje, een speldje en een vingerhoedje leuk mensen konden entertainen. Om dan te zeggen dat je het vak verraadt… hou toch op! De reden was niet juist; het was niet Hans Kazàn verraadt het vak, ze waren gewoon jaloers, klaar!


Groot artikel in de Telegraaf 1988 over bedreigingen vanuit de goochelwereld. De voorzitter van de NMU (Eric Warlicht) gaf aan zich zorgen te maken over de inhoud van de programma’s. Hans was gezien alle rumoer niet aanwezig op het Goochelcongres in Den Haag.

Leer goochelen met Hans Kazàn in 1995, kinderen waren er blij mee, veel goochelaars niet…

“Ik ben er trots op te horen dat Hans Klok als kleine jongen is gaan goochelen met een eenvoudig trucje met een potlood en een watje uit mijn boek. Achteraf denk ik; goed zo Kazàn, je hebt volgehouden. Je bent doorgegaan terwijl iedereen je probeerde te stoppen.”

TV programma ‘de Ochtenden’, Avro 1997 samen met Hans Klok, 1997

Zaag, hamer of beitel?

“Wat zou de vraag kunnen zijn bij deze drie antwoorden?” vroeg ik Hans met een glimlach (een binnenpretje omdat ik de insteek wel aardig vond). “Welk gereedschap je kunt gebruiken in een goocheltruc?” zei hij vragend. Nee helaas geen bal (een punt) uit de ballenbak zoals bij Ren-Je-Rot destijds. De vraag: Fred Kaps was je grote inspirator. Wat heb je met zijn doorzaagkist gedaan? “Ja dat is een hele goede vraag! Ik weet het helaas niet meer. Fred zijn dochter heeft nog de agenda waarin staat dat ik op bezoek kwam op de van Peltlaan 79 in Utrecht. Ik werd hartelijk ontvangen. Fred nam alle tijd en gaf me ook een aantal videobanden mee om te bekijken. Ik was in die tijd best verlegen maar toch vroeg ik hem “Meneer Kaps, vindt u het erg dat ik trucjes uitleg op tv? Hij zei “het is niet mijn pakkie an, maar ik heb er absoluut geen problemen mee. Ik begrijp de opwinding niet. Het is juist goed dat je mensen op weg helpt.” “Ik was blij dat van mijn held te horen.”

Hij nam mij mee naar zijn schuurtje, daar stond een dikke houten kist met een dunne bodem van triplex. Niet echt mooi maar ik was daar zo blij mee want het was de kist van Fred Kaps. Alleen net als Fred had ook ik een ruimteprobleem dus heb de kist waarschijnlijk aan iemand gegeven die er wat mee kon. Net als mijn eigen originele illusie waarmee ik in 1973, de derde prijs categorie stage op het FISM in Parijs won. Die heb ik aan Ronald Moray gegeven. Collega’s helpen doe ik graag.


Hans geniet van de grote inspirator op de Fred Kaps dag tijdens een interview met Hilbert Geerling

 

Artiest, ondernemer of allebei?

De Vrijbuiter heeft in de jaren 70 twee ‘Ren- Je- Rot’ goochelboeken uitgegeven. Daarna volgden nog verschillende boekjes, videobanden “Leer goochelen met Hans Kazàn en diverse goocheldozen. Was je vroeger meer artiest dan ondernemer?

Showbusiness is een combinatie. Ik probeer altijd dingen te bedenken waar ik wat mee kan, waar ik energie uithaal. Maar doe ik het om veel geld mee te verdienen? Niet echt. Ik wil mijn droom volgen. Dingen doen waar ik blij van word. Destijds was er weinig werk, we waren net getrouwd en iemand zei ga optreden voor bejaardencentra, da’s hartstikke leuk. Ga goochelen en met Wendy als begeleiding op de piano. Ik heb een folder gemaakt en voor we het wisten speelden we wekelijks 4 – 5. In 1994 kwam ik met de theatershow “That’s Magic.” Deze ben ik gestart met een klein beetje eigen geld. Ik vroeg ongeveer tien collega’s uit het vak mee te doen en zei: over geld praten we niet maar ik zal zorgen dat je een minimumloon krijgt en je eigen kosten kunt betalen. Voor mij was die tour zakelijk niet interessant maar ik kreeg wel een show voor elkaar. Wendy stond altijd achter mijn plannen. Gewoon doen zij ze altijd. Volg je droom.


Hans Kazan show in 1987 (foto Noord Hollands Archief, collectie Fotopersbureau de Boer)


Hans Kazàn was bekend bij het Koningshuis, hier op de foto met Prinses Margriet

Hans Kazàn en Magic Unlimited met Bart de Graaff 2001

Wendy zei nog: wat moet je met die man…

Maar vele jaren later in Torremolinos (2006) is het goed mis gegaan. Ik had een prachtig eigen theater gebouwd, genaamd Magic Palace, een mooie show, het verhaal stond. Na een paar jaar ging de stekker er al weer uit door te veel vertrouwen in de medemens. Voor dit project was helaas een verkeerde investeerder op ons pad gekomen die bij ons thuis kwam voorrijden in zijn Rolls Royce. Na een paar uur was beklonken dat we iets samen gingen doen. Wendy waarschuwde nog: Hans wat moet je met die man, die past niet bij jou. Maar ik wilde zo graag en had een investeerder nodig.
Mijn kinderen brachten als Magic Unlimited een geweldige internationale illusie-show maar deze investeerder had andere snode plannen. Veel later hoorde ik dat helaas meerdere mensen door deze man onderuit zijn gehaald.

Het was een enorme klap toen ik alles, wat ik na een leven lang hard werken had opgebouwd, in enkele maanden verloor. En hoe ik daarna ook nog eens onderuit werd gehaald in de media daar lusten de honden geen brood van. Het enige dat ik nog had was mijn goede naam en die probeerde men óók onderuit te halen. Gelukkig veranderde het beeld omdat ik de (roddel)bladen altijd het eerlijke verhaal vertel en de journalisten er langzaam achter kwamen wat er werkelijk was gebeurd. Nu gebruik ik deze zwarte bladzijde uit mijn leven in mijn lezingen voor bedrijven. Wat doet zo’n gebeurtenis met je maar vooral hoe kom je daar sterker uit. We maken allemaal dingen in het leven mee die niet zo leuk zijn. Die lezingen over vallen en opstaan combineer ik dan natuurlijk met magie want dat verwacht men nog steeds van mij.

Respect voor Henk Vermeijden

Hans praat maar door maar ik wil toch nog even terug de tijd in, dus begin nieuwe bordjes op te hangen. Wat bracht het FISM Parijs je in 1973? was de vraag bij de drie antwoorden
Parijs, London en New York. Onmogelijk om die vraag te raden bedacht ik me eigenlijk ter plekke. “Ik was 20 jaar en deed mee aan het FISM, Richard Ross won de Grand Prix en ik de derde prijs. Ik heb heel veel te danken aan Henk Vermeijden. Van Henk mocht ik vrij over zijn bibliotheek beschikken. Elk goochelboek dat bestaat lag daar. Als er een klant in de winkel was ging ik even helpen en kon daarna weer naar boven met mijn neus in de boeken. Men dacht dat ik daar werkte maar dat was dus niet zo. Ik was daar voor mijn lol, omdat ik goochelaar wilde worden. Henk vertelde mij wat belangrijk was en in de winkel ontmoette ik heel veel goochelaars uit de hele wereld. Hij wilde mij in de goochelwereld naar voren brengen waarschijnlijk ook omdat ik een net jongetje was met manieren. Maar wel met een eigen wil en eigen mening…. daar kwam hij later achter.

Voor het FISM concours 1973 in Parijs kwam Henk met het idee van het spirit cabinet waar allemaal magische dingen in gebeurden. Het was gemaakt door timmerman Bastiaans in de werkplaats van Henk aan de Kloveniersburgwal. Het geheim was dat er een klein jongetje in zat die alle handelingen deed. Met zijn moeder kwam hij uit Nederland gereden, werd het theater in gesmokkeld, ging de kist in en deed zijn werk. Voor de goochelaars in Parijs was deze act het gesprek van de dag. Eigenlijk ongelofelijk omdat het zo’n oud gegeven is en de Davenport Brothers de act al deden rond 1800.”


De Davenport Brothers

“De act presenteerde ik in drie talen en dat werd opgemerkt door Emil Loew, die veel congressen organiseerde in Amerika. Hij was enthousiast en wilde met mij daar een tour organiseren. Henk was tegen want hij vond mij te jong en vanaf toen groeiden we uit elkaar. Er kwam een aanvraag uit Portugal voor een congres maar ook dat vond Henk eigenlijk niet goed. Sorry Henk, dacht ik dit is mijn leven. En zo kwam hij er nog meer achter dat Hans Kazàn wel een aardige jongen was maar die zijn eigen gang gaat.”

“Het is nooit tot een ruzie gekomen, daar houd ik niet van en probeer onenigheid altijd goed op te lossen. Maar Henk was best een vreemde snuiter. Een bijzonder eigenzinnige man met een manier van leven die ik af en toe niet kon volgen. Hij had zo zijn nukken en voorkeuren. Het ene moment kon hij je de hemel in prijzen het volgende moment was je een waardeloze voetveeg. Henk presenteerde zich goed, sprak zijn talen en wist heel goed de spelletjes te spelen hoe internationaal de congressen op te zetten. Ik heb op het gebied van goochelen en illusionisme veel van Henk geleerd.”

Mijn zoon Oscar opende mijn ogen

Oscar (1991), Rocky (2006) of Rambo (2008) waren vervolgens de drie bordjes die ik op het Ren-Je-Rot decor plaats. De overeenkomst tussen de antwoorden is dat het allemaal films zijn met Sylvester Stallone in een glansrol. Het goede antwoord was Rocky bij de vraag: je zoon Oscar gaf het zetje voor een andere mindset. Hoe geef je dat nu weer door? “Ik was in die tijd van het Spanje avontuur wat depressief en teleurgesteld. Oscar kwam met de quote uit die film; het gaat er niet om hoe goed je kunt slaan maar hoe goed je kunt incasseren. Die kwam figuurlijk hard aan en ik dacht Kazàn je bent een… (Hans praat even in zichzelf en ik kon de woorden wel invullen). Ze proberen je alles af te pakken, je geld en je eer. En… je laat je neerslaan dus dacht ik, ik kom terug, hoe dan ook! Je moet incasseren en alleen achteromkijken om ervan te leren. Het verleden kun je niet veranderen de toekomst wel. Die hangt van jezelf af. Natuurlijk, ik ben voorzichtiger geworden, niet wantrouwig maar wel minder naïef.

Mijn kinderen geef ik het ook altijd mee; bewandel je eigen pad. In de hele opvoeding proberen we altijd het goede voorbeeld te geven. Mijn toverwoord is harmonie. Dat geldt in het huwelijk, gezin, werk en het hele leven. Wanneer het kan ziet de hele familie elkaar in Nederland of Spanje. Met alle schoonkinderen kan ik gelukkig ook goed over weg. Is het toeval? Ze gaan hun eigen weg dat is de enige manier om gelukkig te worden. Als de noodzaak er is helpen we elkaar allemaal en onvoorwaardelijk.

Een andere les die ik meegeef is in het dagelijkse leven dichtbij jezelf te blijven, ga geen rol spelen. En als artiest iets aanzetten mag, net als make up. Soms vroeg men mij bij een tv optreden om een glitterjasje aan te doen en een hoge hoed op te zetten. Dat deed ik niet want dat was niet Hans Kazàn. Als je jezelf bent dan ben je uniek, niemand kan zijn zoals jij. Gevolg is soms wel dat mensen je mogen of een bloedhekel aan je hebben. Dat is dan maar zo. Je hoeft niet naar mijn show te komen. Als ik op Linked In een post schrijf krijg ik mooie reacties omdat ik mijzelf ben en geen rol speel. Ik schrijf wat ik denk en wat ik vind.”

TV programma “Te gast bij…” met Wolter Kroes” 2002

Fred Kaps Ring, NMU Gouden Speld of Gouden Eeuw Award?

Hans kwam zelf al gelijk met vraag bij deze drie antwoorden waarvan de goede de Fred Kaps Ring is; Waarom koos je voor deze prijs? Fred Kaps was mijn grote voorbeeld, zijn manieren, zijn stijl van optreden was heel bijzonder. Als kind wilde ik al zijn zoals hij. Hij was ook een gentleman dat vond ik zo mooi. Soms denk je tegenwoordig; wat trekken ze nu weer aan, hoe bewegen ze, hoe praten ze? Heel veel mensen doen trucjes maar verdienen niet de naam goochelaar. ‘Jan daar ligt een kip in het water’ kun je wel foutloos spelen maar dan ben je nog geen pianist. Zoiets zei Fred Kaps ook tegen mij op een congres in Brussel toen ik, heel beleefd zei; “wat een hoop goochelaars hier hè meneer Kaps.” “Nee jongen, dit zijn geen goochelaars maar mensen die een trucje doen” waren zijn legendarische woorden. Fred Kaps was uniek en verhief goochelen tot kunst.”

“Goochelen moet voor mij entertainment zijn. Als je nu kijkt naar die Koreanen en Chinezen, ook live, dan denk je; ‘dit kan gewoon niet, wat is dit technisch knap’. Maar diep van binnen zie ik toch liever Paul Daniels met een leuk verhaaltje, grap en een truc dat is meer entertainment. Dat raakt me. Maar goed smaken verschillen.”


Links: Uitreiking Fred Kaps Award, met Barry en Inez (dochter en kleindochter van Fred Kaps)
Rechts: President van de NMU René Laurant speldt Hans Kazàn de Gouden NMU Speld op.

Natuurlijk ben ik ook trots op de NMU Gouden Speld die ik kreeg. In de tijd van Ren-Je-Rot waren er vele collega’s die in zijn geheel niet blij met mij waren. Met de NMU als overkoepelende organisatie zijn wel briefwisselingen geweest maar die brieven heb ik niet meer. Dan kun je denken: ik ga deze onderscheiding weigeren. Maar als mensen er na ruim 25 jaar achter komen dat het eigenlijk juist goed was wat je hebt gedaan dan denk ik; gelukkig, mooi. Ik ben blij dat we tot elkaar zijn gekomen.”

Figi, fugi of fizi stond er op de bordjes

De vraag; Wanneer zien we de hele familie Kazàn op het toneel in het Figi theater en met Wendy achter de piano? Hans begint te lachen. “Ik heb heel veel en mooie herinneringen aan optredens samen met Magic Unlimited. Als ik in de coulissen sta en Oscar, Renzo & Mara bezig zie dan denk ik: wat zijn ze goed. Ik weet nog de dromen die Magic Unlimited ooit had en ben blij dat ze nu al 26 jaar met elkaar de wereld rondgaan. Dat is uniek. Ook Steven is heel druk met optredens als comedian en goochelaar in het theater en bij bedrijven en natuurlijk ook met zijn filmpjes op het internet. Echt ontzettend knap. Ik ben een trotse vader. Zelf verdien ik mijn brood vooral met lezingen.
Over een voorstelling met de hele goochelfamilie is wel eens nagedacht. Misschien moeten we nog een keer iets groots doen als ik 70 ben. Wellicht 26 maart een dag nadat ik jarig ben? Dan overhandigt Michel van Zeist mij zijn boek ‘Hans Kazàn, de man die bijna alles kan’. Daaromheen wordt van alles georganiseerd, een soort van feestje. Met plezier laat ik mij die dag verrassen….

Marcel Verbakel

Met dank aan Michel van Zeist voor een aantal fact-checks/foto’s en de familie Kazàn voor een aantal foto’s.
Op www.hanskazan.nl lees je meer over Hans Kazàn als spreker en entertainer.


Boek Hans Kazàn
Reserveer alvast het boek ‘Hans Kazàn, de man die (bijna) alles kan’ bij de bekende goochelwinkels!