Het fenomeen Tom Mullica / 1948 – 2016
Thomas Blaine Mullica werd geboren in 1948 in Wisconsin. Toen hij 5 jaar oud was wilde hij clown worden, maar een goocheldoos voor zijn zevende verjaardag bracht daar verandering in. De humor zou hem echter zijn hele leven lang niet meer loslaten.
Van 1976 tot 1987 bezat hij zijn eigen Magic Bar in Atlanta – Georgia. Bijna alle dagen van de week bracht hij daar 2 shows per avond. De effecten die hij daar vertoonde staan allen beschreven in zijn boek: Show Time at the Tom-Foolery’s van – wie anders? – Richard Kaufman. Wat daarin moeilijk te beschrijven is, zijn zijn persoonlijkheid, knotsgekke presentatie en alle grappen en grollen die hij daar eveneens uithaalde.
Ik woonde en werkte in Atlanta van 1984 – 1986 en heb zeer regelmatig bezoekende vrienden of collegae meegenomen naar The Tom Foolery’s. Ze waren allemaal onvoorwaardelijk enthousiast. Mijn collegae uit New York of Chicago vroegen mij meermalen of ik soortgelijke adressen kende in NY of Chicago. Helaas! The Tom Foolery’s was enig in zijn soort, want er was maar één Tom Mullica.
Grappen die mij bijgebleven zijn, zijn o.a. het drankje dat hij op een zelf-rijdend plateautje neerzette richting de vrouwelijke toeschouwer aan de bar, waarachter hij stond te goochelen. Uiteraard stopte dit automatisch bij de rand van de tafel, maar het publiek wist dat niet, dus dat “was toch wel even spannend”. In iedere show liet hij zich een Gin-tonic brengen met een schijfje citroen op de rand. Hij nam daar dan een hapje uit en bleef minuten lang pitten spugen: “de volgende keer vraag ik om pitloze citroenen”. We vonden het allemaal hilarisch, maar zijn goochelkunst – ondanks alle gedol – was top. Honderd procent commercieel, veelal origineel en geweldig gebracht. De sigaretten act was zijn handelsmerk en er was geen enkele rivaal in de goochelwereld waar dan maar ook die zich daar aan zou durven wagen. Ik heb er nu spijt van dat ik niet achter zijn bar heb gekeken. Daar had hij servantes, droppers en wat niet al volledig naar eigen behoefte aangebracht. Inclusief voetpedalen om de muziek te starten of te stoppen wanneer hij dat bepaalde. Dit maakte Show Time at the Tom Foolery’s tot een unieke ervaring. Nu ik enige research gedaan heb voor dit In Memoriam zie ik dat in zijn boek een aantal foto’s van de achterkant van de bar staan: er blijkt geen vierkante decimeter onbenut te zijn!
Het hoogtepunt, waar de mensen over bleven praten, was zoals gezegd: The Cigarette Act. Tom vertelde dat hij ooit een barkeeper achteloos een sigaret in zijn mond had zien gooien. Dat wilde hij ook! Als verwoed roker experimenteerde en oefende hij dit bij iedere sigaret die hij opstak. Ook al was hij in 1986 gestopt met roken, hij ontkwam er niet aan om zijn sigaretten act keer op keer te vertonen.
Later ontdekte hij de techniek van “tongueing”, waarbij je enige tijd een brandende sigaret op je tong kon verbergen. Een techniek waar ik mijzelf nooit in bekwaamd heb, om redenen die u duidelijk mogen zijn. Zijn mondholte moet ongeveer van asbest geweest zijn.
Toen Dai Vernon in New York in de negentiger jaren met beide zonen en kleinkinderen een feestje aangeboden werd, was Tom de MC. Dai Vernon, inmiddels al ver in de negentig, was maar in één ding geïnteresseerd. Hij wilde dat zijn familie Tom iets met sigaretten zag doen. Uiteraard waren de omstandigheden niet dezelfde als achter Tom’s eigen bar, maar uiteindelijk gaf hij toe aan het herhaald gekakelde verzoek van Dai Vernon: “Eat a cigarette”. Hij stak een sigaret aan, legde die op de wreef van zijn schoen en met een welgemikte trap landde die precies in zijn mond, met het goede uiteinde wel te verstaan. Dat die daarna verdween en verscheen, met veel humor (en magie!), zal u niet meer verbazen.
Hij vertelde eens dat hij in de jaren van The Tom Foolery’s (1978 – 1987) ca. 10 barkeepers gehad heeft en dat alle 10 hem bestolen hebben. Ondanks het grote succes moest hij in 1987 gedwongen sluiten toen zijn boekhouder er met de kas vandoor bleek te zijn. Het boek van Richard Kaufman over Tom Mullica verscheen in 1992, maar ik herinner me dat Tom nog een aantal jaren getracht heeft om een Pool Centre te runnen in Las Vegas. Dat werd geen succes en geleidelijk aan besefte hij dat de zakelijke kant niet zijn sterkste was. Hij is toen – meen ik – teruggekeerd naar zijn geboortestreek waar hij twee maal daags een show gaf geweid aan zijn grote idool Red Skelton, een komiek in het genre van W.C. Fields. Hij had daartoe de rechten verworven. In 2010 werd hij gedwongen om te stoppen omdat er bij hem bloed- en beenmergkanker geconstateerd was. De vooruitzichten waren zeer slecht en hij was amper verzekerd.
Tijdens zijn lezing in het MAC in Bennebroek ca. twee jaar geleden vertelde hij dat hij op wonderbaarlijke wijze de ziekte overwonnen had en hij werd emotioneel toen hij er aan terugdacht hoe een aantal van zijn collegae vanuit Las Vegas hem cheques voor forse bedragen toestuurden om de ziektekosten te dekken. Tom was Nederland altijd zeer welgezind, grotendeels omdat de ouders van zijn moeder, Irene Konings, uit Oldebroek kwamen en zijn moeder altijd het gebed in het Nederlands voorlas.
Hij zag zijn herstel voor zichzelf echt als een “tweede kans” en hij speelde serieus met de gedachte om één van de goochelmiljonairs in Las Vegas te vragen om een Magic Bar te kopen en hem als werknemer in dienst te nemen tegen een vast salaris, eventueel met winstdeling, zodat de zakelijke kant door iemand anders behartigd zou worden. De magie had hem na al die jaren nog steeds niet losgelaten.
Ik weet niet hoe ver hij met de realisatie van deze nieuwe plannen was, maar begin dit jaar moest hij een hernia operatie ondergaan. Toen zich daarbij complicaties voordeden is hij in coma geraakt, waaruit hij niet meer ontwaakt is. Tom overleed op 18 februari van dit jaar en woonde samen met zijn partner Stephen Holmes, die hem ook begeleid heeft tijdens zijn European lecture tour.
Dit In Memoriam had even zo goed tien keer langer kunnen zijn. Ik heb mij beperkt tot een aantal persoonlijke herinneringen en vermeldenswaardige wetenswaardigheden. Koop en lees zijn boek! Volgens mij één van de weinige investeringen in goochelboeken die snel in waarde zullen stijgen.
Voor wie nog eens de unieke magie en humor van Tom Mullica terug wil zien, dan kan dat eenvoudig op Youtube. Een prachtige clip vind ik zelf zijn optreden in The David Letterman show. Een presentator met een heel grote bek, die maar slecht kan velen dat iemand anders schaduw voor hem creëert in zijn eigen show, zodat hij zelf even niet langer in het centrum van de aandacht staat. Wat Letterman ook probeert: Tom Mullica overklast hem op alle fronten en laat hem goocheltechnisch en qua humor alle kanten van de studio zien.
Wat een uniek talent, wat een groot voorbeeld en wat een bijzondere en grappige collega en niet in de laatste plaats: een fantastische goochelaar. Ik zal hem enorm missen maar met groot respect aan hem blijven terugdenken! Hij blijft een inspirerend voorbeeld voor mij.
Niet te missen!:
Check ook: https://en.wikipedia.org/wiki/Tom_Mullica
Gandalf