Help! De robots komen!
Er is de laatste tijd veel aandacht voor de mogelijke gevolgen van de alsmaar voortschrijdende automatisering en robotisering: “dat gaat banen kosten”. Regelmatig staan er voorbeelden van gezelschapsrobots, robots in de auto-industrie en zelfs robots voor seks in de krant. Bij dat laatste kan ik mij weinig voorstellen en ik stel de aanschaf voorlopig voor mijzelf dan ook graag nog even uit. We zien de mogelijkheden van de nieuwe technologie inmiddels al wel terug in het “mentalisme”. Vroeger moest je als mentalist nog “rommelen” met een carbonpapiertje (weet u nog wat dat is of beter gezegd: was?), maar tegenwoordig kun je iemand een afbeelding laten maken op een “kladblok” en je ziet direct op je tablet wat er getekend is. Of je kunt een gekozen speelkaart voorzien van een microchip en die achterin de zaal gewoon aflezen van je smartphone. Het kost een paar centen, maar dan heb je ook wat! De communicatie technologie biedt ook ongekende mogelijkheden omdat microfoontjes en zendertjes te verkrijgen zijn – bij wijze van spreken – niet groter dan een speldenknop. Het is dan ook niet zonder reden dat Rob (“van Emiel”) bij hun indrukwekkende mentale duo-act eerst omstandig zijn oren, zijn mond en desnoods zijn kruin of oksels laat checken om de afwezigheid daarvan duidelijk vast te stellen.
Een robot die mij – straks over vele jaren – uit bed tilt, mijn thee inschenkt of mijn billen wast, allemaal prima, maar wanneer ik door omstandigheden in een psychische dip zit, dan heb ik toch liever een lieve, begripvolle verpleegster aan mijn bed en vooral geen robot, ook al is die nog zo knap Artificieel Intelligent geprogrammeerd.
Zelf krijg ik in toenemende mate video clips opgestuurd of gedeeld, waarin met lasers en computer generated images de meest onmogelijke toeren op mijn beeldscherm “getoverd” worden. Indrukwekkend en even zo goed leuk om te zien, maar met goochelen heeft het allemaal niets meer te maken. Waarom niet? Het is allemaal en alleen maar technologie en mist daarmee iedere menselijke affiniteit. Wat ons mensen van robots onderscheidt zijn “emoties” (en nog wel een paar meer zaken, maar dat voert in het bestek van een column nu even net te ver) en die ontbreken bij deze gelikte clips en kille technologie.
“Street magic”, veelal close-up goochelen op straat en vastgelegd voor de TV is zeer populair, maar juist en vanwege de emotionele reacties van de mensen op straat die de camera zeer zorgvuldig vastlegt. Emo-TV dus.
Ik schreef al eens eerder dat goochelen één van kunstvormen bij uitstek is die je “live” moet ervaren. Vandaag kreeg ik een E-mail binnen dat Victor Mids binnenkort live gaat in de AFAS hal. Voor mij het ultieme bewijs dat ook hij tegen de grenzen van zijn eigen (TV) geloofwaardigheid is opgelopen en dus voor back-to-the roots gekozen heeft.
Onze grote voorganger Robert Houdin heeft in zijn automatencollectie een aantal automaten die goocheltrucs vertonen. We zijn inmiddels ruim anderhalve eeuw verder en ik denk dan ook niet dat we ooit daar naar terug zullen keren.
Gandalf