Maar liefst vijf zintuigen!

Goochelen is bij uitstek een visuele aangelegenheid. De goochelaar spreekt daar soms bij, waarbij de tekst ook nog voor de nodige afleiding kan zorgen. Bij een zwijgende act is er vaak muzikale ondersteuning. We schakelen aldus eigenlijk maar slechts twee van onze vijf zintuigen in. De tastzin wordt soms nog in stelling gebracht door de behulpzame toeschouwer iets te laten controleren of iets vast te laten houden. Het is dan ook bepaald niet eenvoudig om zintuigen als reuk en smaak tijdens onze act in stelling te brengen.

Toch kan het wel: Robert Houdin blies ether de zaal in, zonder dat de mensen er erg in handen, wanneer hij zijn zoontje liet zweven. In die tijd geloofde men dat je van het opsnuiven van ether “lichter werd”. Dat klopt, maar alleen voor “lichter in je hoofd”.

Ik dacht hier aan toen ik las dat het bioscoopwezen in Nederland bezig is met het vergroten van de filmervaring door mogelijke toevoeging van de volgende persoonlijke ervaringen:

  • beweging: stoelen die meebewegen met de filmbeelden
  • water: effecten zoals mist of druppels
  • regen: zelfs een stevige bui is mogelijk
  • wind: variërend van een briesje tot een storm
  • trillingen: passend bij het moment in de film
  • lucht: verschillende luchtstromen
  • geuren: passend bij de scène

Daarnaast komt er nog een ondersteunende geluidslaag.

Je ziet, ook het bioscoopbedrijf heeft moeite om ons zintuig “smaak” aan te spreken. Op goochelgebied gebeurt dit echter in sommige gevallen wel. Bij close-up veranderen we soms suiker in zout en een prachtig voorbeeld is de magische theeketel , die op afroep de genoemde dranken produceert. Wolfgang Moser heeft deze klassieker tot in perfectie uitgewerkt!

Hakan Varol heeft een geweldig nummer waarbij een toeschouwster met haar hand “blind” een object in een kastje op gevoel moet determineren. Vervolgens produceert hij daarna een totaal ander voorwerp. Het publiek “voelt als het ware mee” en de act heeft zo veel humoristische momenten.

Ik verwijt mijzelf op dit vlak vaak enige “luiheid”. Met de moderne techniek is het vandaag de dag heel eenvoudig om via Bluetooth muziek aan of uit te zetten. Je hebt geen ondersteunende live muzikanten meer nodig.

In mijn vorige column schonk ik aandacht aan de beleveniseconomie. De consument wil tegenwoordig een onvergetelijke en unieke ervaring. Wij, goochelaars, kunnen die leveren! Met een ondersteunend en boeiend verhaal, maar ook door meer zintuigen van het publiek bij ons optreden te betrekken. Romantische muziek bij een romantisch nummer, horror geluiden bij een enge act, watervalgeluiden bij “water uit India”, afijn u begrijpt wat ik bedoel.

Als enthousiaste amateur houd ik me teveel aan de originele beschrijving en hoe het effect door de geestelijk vader wordt / werd vertoond en maak veel te weinig gebruik van ondersteunende zaken zoals stemgebruik, afwisseling van tempi, het laten vallen van stiltes, mijn eigen mimiek, choreografie, lichaamstaal en last-but-not-least van passende muziek.

Enerzijds wil ik voor mijzelf al snel weer verder met een volgend, nieuw effect (want de nieuwste aanwinst lijkt altijd sexier), anderzijds als ik dan (af en toe) optreed dan ben ik met al mijn aandacht bij het goed volbrengen van mijn effecten, aandacht die ik dan niet ook nog kan besteden aan presentatie en andere ondersteunende vormen of mogelijkheden. “Nee, ik ga voor safe (vooral geen fouten maken!)”.

2018 staat nu al weer bijna voor de deur, dus een mooie gelegenheid om mijzelf in dit opzicht te re-setten en hernieuwde goede voornemens in dit opzicht te maken. “Als ik het allemaal zo goed weet, waarom doe ik het dan (verdomme) niet!” Niet alleen omdat het meer tijd en energie kost, maar het verlaten van de begane paden brengt ook risico’s met zich mee en dat maakt onzeker.

Zonder experiment is er echter ook geen vooruitgang.

Gandalf

foto Renée Hooymans