Dat Flip een begenadigd goochelaar is weten natuurlijk velen van ons, dat hij de geschiedenis van de goochelkunst als geen ander kent is ook bekend. Maar dat hij die wijsheid combineert met de kennis van het dierenrijk is minder bekend. In deze ‘andere column’ neemt hij ons mee in een nieuwe wereld. Die van de inktvissen!
De oudste tovenaarsdynastie ter wereld
De kunst van het goochelen, begoochelen, laten geloven, bestaat al heel lang.In diverse landen waren er hele geslachten waar de kunst van vader op zoon over ging. Bij de Galli-Galli-mannen in Egypte, de Jadugars in India en in Europa o.a. de Herrmanns (Compars, Leon, Adelaïde, Léon), de Uferini’s en bij ons de Bamberg dynastie (zeven generaties).
Er bestaat echter een dynastie van internationale super-tovenaars, die al veel ouder is en al miljoenen jaren bestaat en waarvan de telgen vanzelf alles kunnen wat hun voorvaderen ook konden: verdwijnen en plots verschijnen, van kleur en vorm veranderen, kunnen ontsnappen, zich toegang verschaffen tot geheime bergplaatsen, voorspellen, amputaties teniet doen enz. Wie zijn dat dan wel? Houdt u vast, het is: De orde van de cephalopoda, oftewel de inktvissen! Octopussen (van Grieks: octopous, achtarm) en pijlinktvissen (acht armen plus twee grijparmen). En ze zijn zelfs van adel: want hebben blauw bloed. Maar ook drie harten! Wonderbaarlijke wezens. Hun intelligentie is vergelijkbaar met die van een rat, en ratten zijn bekend intelligente dieren. (Meer dan sommige would-be goochelaars). Meesters in probleem-oplossen. Ze hebben een korte en lange termijn geheugen en kunnen patronen en vormen onderscheiden met hun grote ogen. Onlangs was er een die met een camera onderwater-foto’s van toeschouwers maakte!
Met hun acht (octo-) armen kunnen ze behendig manipuleren. Bijvoorbeeld een glazen potje met schroefdeksel, met daarin een garnaal, openmaken. Het schijnt dat tweederde deel van hun intelligentie in hun armen zit. (Ik vraag me af of dat ook bij onze beroemde manipulatoren het geval is). Als zakkenroller zoeken zij in kleine holtes naar een maaltijd. Ook zijn het quickchange-artiesten In afwachting van een prooi kunnen ze in een ogenblik de vorm van een voorwerp aannemen, bijvoorbeeld een rots, en het oppervlak van hun huid veranderen van glad naar ruw en ook hun kleur aan de omgeving aanpassen; dus onzichtbaar worden door camouflage en mimicri. Sommigen hypnotiseren hun prooien door een kleurige lichtshow te geven via hun huid. Als ze aangevallen worden spuiten ze een inktwolk uit waarachter ze verdwijnen. Soms spuiten ze in die wolk eerst nog even een donkerder vorm (van melatonine) waarvan de aanvaller denkt dat het die inktvis nog is (pseudomorphose). Ze kunnen ontsnappen op een manier waar Houdini nog een puntje aan kan zuigen. Niet lang geleden deed een inktvis ter grootte van een basketbal dit uit een afgesloten zeeaquarium in Nieuw -Zeeland, kroop in een rechte lijn vijf meter over de vloer naar een vijftig meter lange buis van slechts vijf centimeter doorsnede waar hij in gleed en in zee uitkwam! Ook een labyrinth is geen obstakel voor ze, als er maar een beloning te vinden is.U zult zich vast nog Paul herinneren, de mentalist-inktvis die in in 2008 en 2010 bijna iedere keer de uitslagen van de voetbal-Worldcup goed voorspelde. Spookshows kunnen sommige ook geven: een jaar geleden is op 4 km diepte bij Hawaii een bijna doorzichtig inktvisje ontdekt, met grote ogen, die men Caspar heeft genoemt, omdat hij op Caspar, het vriendelijke spookje leek. En wat te zeggen van hun variatie op het doorgezaagde weesmeisje of de arm-guillotine: als ze een van hun armen kwijtraken door een agressieve beet, groeit het ding weer aan en functioneert weer! Enige jaren geleden vond men rond de eilanden van Indonesië een zestig centimeter grote inktvis soort die men Thaumoctopus mimicus noemde (thauma=wonder in het grieks). Deze tovenaar kan door spiegelen het uiterlijk van minstens vijftien andere (voor hem agressieve en giftige) zeewezens aannemen! Hij heeft echter wel een grotere tegenstander, die bijna hetzelfde kan, die ‘wonderpus’gedoopt is.
Onder de pijlinktvissen, die acht vangarmen plus twee uitschietende grijp-tentakels hebben, zijn er die in opgewonden staat van wit naar flikkerend rood veranderen en er zijn ook echte bedriegers onder: wanneer twee grote mannetjes vechten om een vrouwtje, dat kleiner is en een andere kleur heeft, neemt een derde, kleinere pijlinktvis de kleur van het vrouwtje aan en paart met haar terwijl die andere twee doorgaan met vechten. Is hij klaar, dan neemt hij zijn kleine- mannetjes uiterlijk weer aan en verdwijnt schielijk voor dat de groten het bedrog in de gaten hebben. Listig!
Vindt u ook niet dat deze uitzonderlijk begaafde, zeer oude collega’s ons respect verdienen? Want de geschiedenis van onze menselijke goochelkunst begon misschien pas honderden eeuwen geleden maar lang na de inktvissen, met een jonge vader die met zijn pasgeboren baby ‘kiekeboe’ speelde. Maar over hoe zich dat ontwikkelde, misschien een volgende keer.
Fl!p
(Als u bovenstaand relaas niet vertrouwt, raad ik u aan ‘Octopus’of ‘Inktvissen’ te googlen en daarop voor u zelf YouTube filmpjes te bekijken: u zult overtuigd raken).