Eregalerij – Niberco

Eregalerij van Nederlandse goochelaars, die wereldkampioen zijn geworden

Ik heb de grote bloeiperiode meegemaakt van het goochelen in Nederland. Daar heeft een groot aantal goochelaars voor gezorgd.
Maar de grootste rol daarbij speelde Henk Vermeyden. Hij was de oprichter van de NMU. Het overkoepelend orgaan van de Nederlandse goochelverenigingen.
Hij was ook medeoprichter van de FISM. Dat is de organisatie die de wereldkampioenschappen om de drie jaar houdt.
Nederland heeft de meeste wereldkampioenen voortgebracht. En ik heb het genoegen gehad, dat ik een optreden of een lezing van hen allemaal heb meegemaakt of gezien.

Bamberg, Okito en Larette zijn grote namen in de goochelwereld, maar de eerste Nederlandse wereldkampioen was Nic Niberco.

Nic Niberco 1925 – 1993

In 1986 werkte Niberco mee aan een NMU studiedag. Ik zat er bij op de eerste rij. Hij demonstreerde manipulaties met ballen, sigaretten en kaarten, die ook beschreven werden in zijn lecturenotes, die ik gekocht heb. Daarin stond ook the one handed top palm met vele toepassingsmogelijkheden. Ik heb deze palmeermethode ingestudeerd en heb daar veel plezier aan beleefd.
Achter in de Lecture Notes practical Magic stond een lijst met trucs, die je bij hem kon kopen. Grappig te lezen dat hij the long-pour salt voor 4 dollar verkocht. De truc waar Fred Kaps beroemd mee is geworden.

Niberco was de artiestennaam van Nico van Berkel. Hij was de zoon van Johannes Cornelis van Berkel. (Geboortedatum 2 april 1895. Ik ben zelf geboren op 2 april 1947. Beide geboren op 2 april. Dat schept een band. En Niberco werd in 1947 wereldkampioen. Het jaar waarin ik geboren ben. Ook dat schept een band).
De vader van Niberco trad in de eerste Wereldoorlog 600 keer op voor de Nederlandse militairen die langs de grens de Nederlandse neutraliteit moesten garanderen.
Hij bouwde later onder de naam The Great Bercelini een grote internationale carrière op en had ook samen met zijn echtgenote een ‘Second Sight act’, een act waarbij twee partners schijnbaar elkaars gedachten kunnen lezen en waarbij de ene partner geblinddoekt op het podium achterblijft en de ander zich tussen het publiek beweegt. De suggestie is dat er een vorm van telepathie is tussen twee personen. Zijn twee dochters Leony en Mary zijn in het artiestenvak verder gegaan als gedachtelezers.

De blinddoekact is een echte klassieker geworden. Na hen zijn er nog veel Nederlandse goochelaars, die zich met deze act bezig hebben gehouden.
In 1971 wonnen de Ricardo’s met de blinddoekact in Valkenburg tijdens de Nederlandse kampioenschappen de eerste prijs mentale magie. Ik heb deze act tijdens een Kalidag gezien. Er zijn toen opnamen gemaakt en er is daarvan een videoband verschenen. Op die band stond ook de act van de Ricardo’s. Ik heb Emiel nog attent gemaakt op die opnamen. Hij heeft ook nog met Rob een bezoek gebracht aan de Ricardo’s.
Rob en Emiel hebben behoorlijk studie gemaakt van de blinddoekact. Geen wonder dat dit hun handelsmerk is geworden. Ze hebben daar vele prijzen mee gewonnen.
En niet te vergeten Henk Arnoldus en Leo Smetsers. Ook zij hebben een hele mooie blinddoekact, die ik verschillende keren heb mogen bewonderen.

De zoon van Bercelini, Nic Niberco, zou helemaal in de voetsporen van zijn vader treden en ook een grote internationale carrière als manipulator opbouwen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog maakte Niberco op 18 jarige leeftijd deel uit van het gezelschap Wim Sonneveld. In 1943 vormde hij een gezelschap met Conny Stuart, Albert Mol, Joop Doderer en Hetty Blok

In 1947, mijn geboortejaar deed hij mee aan het tweede internationale goochelcongres in Parijs. In de vijfde jaargang van Triks nummer 1 staat een uitvoerig verslag van dit congres.
Vrijdag in de namiddag trad Nic op en niemand wist wat men van hem kon verwachten. Het optreden van Niberco was een openbaring. Zijn begin was nerveus en hij liet iedereen schrikken toen een munt ogenschijnlijk tussen zijn vingers glipte, maar dat was een ingebouwd grapje om de munt opnieuw tussen zijn vingers te laten verschijnen. Op deze vondst volgde een groot applaus. Het publiek verviel van de ene in de andere verbazing. Hij behaalde dan ook verdiend de grand prix. Hij was daarmee de eerste en jongste Nederlandse wereldkampioen.
Met Bob Haleber, die goochellessen bij hem had genomen, vormde hij het duo de Niberco Brothers, dat in 1951 tijdens de Nederlandse kampioenschappen in Zwolle de grandprix wonnen.
De Niberco Brothers traden vervolgens 40 jaar samen internationaal op.
Ook traden ze regelmatig op voor de Nederlandse televisie en waren een aantal keren te zien als gast in de Ted de Braak show.

Op een Kalidag zag ik hen samen optreden. Aan alles was gedacht. De kleding, de trucs, het praatje, het geluid en het licht. Dan zie je dat een optreden meer is dan een trucje en wat er allemaal voor komt kijken bij een professioneel optreden.

In de Informagie derde jaargang nummer 4 staat een mooie hommage aan Niberco. In 1988 zat hij in jury op het FISM congres in Den Haag. Ook heeft hij verschillende keren een bijdrage geleverd aan de Informagie.
Hij was bovendien een toonaangevend verzamelaar van speelkaarten. Hij is daarvoor ook internationaal bekroond.
Op 18 januari 1993 is Nico Peter van Berkel, bekend als Niberco. overleden en treurde de goochelwereld om het verlies van een groot goochelaar.

Minze